Jakość sprężonego powietrza
Wiedza o jakości sprężonego powietrza jest ważnym czynnikiem w ograniczaniu kosztów energii i kosztów operacyjnych zakładu. Im wyższa jakość sprężonego powietrza tym bardziej kosztowna jest jego produkcja. Wymaga bowiem dodatkowych urządzeń do uzdatniania powietrza, wyższych nakładów inwestycyjnych, zużycia energii i większych nakładów na ich serwisowanie. Jakość sprężonego powietrza powinna być dostosowana do minimalnego akceptowanego przez odbiorniki końcowe poziomu wilgotności, zaolejenia i czystości powietrza.
Przykładowe zapotrzebowanie na sprężone powietrze narzędzi pneumatycznych:
| Poziom jakości sprężonego powietrza | Zastosowanie | |
| Zwykłe powietrze użytkowe | Ogólne powietrze użytkowe, piaskowanie, proste prace lakiernicze, transport pneumatyczny | |
| Powietrze instrumentacyjne | Laboratoria dentystyczne i fotograficzne, malowanie natryskowe, malowanie proszkowe, technika pomiarowo-regulacyjna, powietrze do sterowania, narzędzia pneumatyczne | |
| Powietrze procesowe | Przemysł spożywczy, farmaceutyczny i elektroniczny | |
| Powietrze do oddychania | Szpitalne systemy powietrza, stacje napełniania butli z powietrzem do oddychania, maski i przyłbice stosowane do oddychania podczas strumieniowej obróbki ściernej powierzchni | |
Powyższa tabelka jedynie obrazuje poziomy jakości sprężonego powietrza. Do każdego zastosowania należy dobrać sprężone powietrze o odpowiedniej klasie.
Zanieczyszczenia sprężonego powietrza
Sprężone powietrze może zostać zanieczyszczone cząstkami stałymi, parami i cieczami. Zanieczyszczenia mogą wniknąć do systemu sprężonego powietrza przez dolot do sprężarki lub wytrącić się w samej instalacji sprężonego powietrza.
Jakość powietrza jest określona międzynarodową normą ISO 8573-1:2010 przez zdefiniowanie różnych klas i odpowiadających im maksymalnych dopuszczalnych zawartości cząstek stałych, ciśnieniowego punktu rosy i maksymalnej zawartości oleju w warunkach referencyjnych, czyli temperaturze 20oC, ciśnieniu absolutnym 100 kPa = [1 bar ](a) i względnym ciśnieniu pary wodnej = 0.
Klasy jakości powietrza dla cząstek stałych
| Klasa jakości | Zanieczyszczenia stałe d – maksymalna ilość zanieczyszczeń w m³ | ||
| 0,1 μm < d ≤ 0,5 μm | 0,5 μm < d ≤ 1,0 μm | 1,0 μm < d ≤ 5,0 μm | |
| 0 | Lepsza od klasy „1“: wymagana jakość sprężonego powietrza jest ustalana bezpośrednio pomiędzy użytkownikiem, a dostawcą urządzeń do uzdatniania | ||
| 1 | ≤ 20 000 | ≤ 400 | ≤10 |
| 2 | ≤400000 | ≤6000 | ≤100 |
| 3 | Nie określono | ≤90000 | ≤1000 |
| 4 | Nie określono | Nie określono | ≤10000 |
| 5 | Nie określono | Nie określono | ≤100000 |
| Klasa jakości | Cp – Koncentracja cząstek stałych –mg/m3 | ||
| 6 | 0 < Cp ≤ 5 | ||
| 7 | 5 < Cp ≤ 10 | ||
| x | Cp > 10 | ||
Sprawdź nasze produkty w kategorii: Centralna próżnia
Klasy jakości powietrza dla cząstek wody
| Klasa jakości | Ciśnieniowy punkt rosy oC |
| 0 | Lepsza od klasy „1“: wymagana jakość sprężonego powietrza jest ustalana bezpośrednio pomiędzy użytkownikiem, a dostawcą urządzeń do uzdatniania |
| 1 | ≤ -70 |
| 2 | ≤ -40 |
| 3 | ≤ -20 |
| 4 | ≤ +3 |
| 5 | ≤ +7 |
| 6 | ≤ + 10 |
| Klasa jakości | Cw – Koncentracja cząstek wody – g/m3 |
| 7 | Cw ≤ 0,5 |
| 8 | 0,5 < Cw ≤ 5 |
| 9 | 5 < Cw ≤10 |
| X | Cw > 10 |
Klasy jakości powietrza dla oleju i par oleju
| Klasa jakości | Resztkowa zawartość oleju (ciecz, aerozol i pary) mg/m3 | |
| 0 | Lepsza od klasy „1“: wymagana jakość sprężonego powietrza jest ustalana bezpośrednio pomiędzy użytkownikiem, a dostawcą urządzeń do uzdatniania | |
| 1 | ≤ 0,01 | |
| 2 | ≤ 0,1 | |
| 3 | ≤ 1 | |
| 4 | ≤ 5 | |
| 5 | > 5 | |
Zasada oznaczenia klasy czystości sprężonego powietrza w danym punkcie pomiarowym obejmuje następujące informacje w podanej kolejności i oddzielone dwukropkiem:
ISO 8573-1: 2010 [A: B: C]
gdzie:
- A jest klasą czystości dla cząstek stałych,
- B klasa czystości ze względu na wilgotność i wodę w stanie ciekłym,
- C jest klasą czystości oleju.
Przykłady klas jakości powietrza dla wybranych zastosowań:
- Siłowniki pneumatyczne – 3 (cząstki stałe) : 4 (woda) : 3 (olej)
- Narzędzia pneumatyczne – 4 : 4 : 4
- Transport pneumatyczny artykułów spożywczych – 2 : 2 : 1
- Lakierowanie proszkowe – 1 : 2 : 1
Gdy poziom zanieczyszczeń zaliczony jest do klasy X, to najwyższe stężenie zanieczyszczeń będzie podane w nawiasach okrągłych np. ISO 8573-1:2010 [A:X(15):C] i oznaczać będzie, że stężenie wody w stanie ciekłym CW, wynosi maksymalnie 15 g/m3.
Gazowe i mikrobiologiczne zanieczyszczenia muszą być oznaczane dodatkowo w następujący sposób:
⎯ ISO 8573-6 [zanieczyszczenie, wartość, jednostka miary] np. [SO2 ≤0,01 mg/kg], [CO2 ≤1 mg/kg], [CO ≤ 0,1 mg/kg].
Jeśli jakość sprężonego powietrza nie spełnia wymagań określonych dla danej klasy, możemy spodziewać się przyspieszonego zużycia powierzchni, korozji narzędzi, instalacji, sprzętu, zniszczeniami przyrządów i zwiększenia braków produkcyjnych. Dlatego tak ważne jest by jakość powietrza w miejscu odbioru była zgodna z wymaganiami stawianymi przez producentów urządzeń wykorzystujących sprężone powietrze i normy bezpieczeństwa.
